2020

STADI ZA MAISHA:

Sura Madhumuni

Utangulizi wa

Stadi za

Maisha

• Orodhesha tabia hatarishi wanazokutana nazo vijana katika jamii

• Tambulisha stadi za maisha ambazo zinaweza kuwasaidia vijana kupunguza

hatari na kujenga maisha ya kiafya ya baadae

• Orodhesha aina nne za stadi za maisha

2

Stadi za Hisia

• Kuelewa maana ya misamiati ya kujiheshimu na kujiamini

• Kuoanisha kiwango cha mtu cha kujiheshimu

• Kufikiri jinsi ya kuboresha afya ya kihisia ya mtu binafsi

3

Stadi za

Mawasiliano

• Tambua umuhimu wa mawasiliano ya vitendo

• Elewa mawasiliano ya tabia za ugomvi, utulivu na msimamo

• Elewa na fanya mazoezi ya kufuata hatua za kufanya mwitiko wa tabia ya

msimamo

• Tambua mbinu za kushawishi na namna ya kukabiliana nazo

4

Kufanya

Maamuzi

• Tambua umuhimu wa kufanya maamuzi sahihi

• Eleza hatua zinazotumika kufanya maamuzi sahihi

5

Mapenzi na

Mahusiano

• Elewa umuhimu wa urafiki

• Tambua shinikizo rika na fikiria jinsi mtu anavyoweza kupambana nao

• Fikiria kuhusu mapenzi na umuhimu katika uhusiano wa kimapenzi

6

Ngono ya

Kulazimishwa

• Kubainisha kwamba ngono ya kulazimishwa hutokea na ni hatari

• Kugundua hali ambazo ngono ya kulazimishwa inaweza kutokea

• Fikiria kuhusu njia ambazo mtu anaweza kujikinga mwenyewe

7

Majukumu ya

Kijinsia

• Kueleza maana ya “majukumu ya kijinsia”

• Kueleza tofauti kati ya “jinsi” na “majukumu ya kijinsia”

• Kuorodhesha majukumu yanayotarajiwa kwa wanaume na wanawake katika

jamii

• Kueleza changamoto kwa majukumu ya sasa ya kijinsia na jinsi

yanavyoweza kubadilishwa katika hii jamii

8

Ndoto na

Malengo

• Kufikiria kuhusu malengo na tamaa zao

• Kugundua kwamba kupanga na kufanya vitendo kunahitajika kufanya ndoto

na malengo kutokea

Mwongozo Wa Kufanya Kazi Na Vijana Wasio Shuleni Au Wale

Wenye Elimu Ndogo

Kila kikundi cha vijana ni tofauti. Ni muhimu muwezeshaji achukue muda wa

kutathmini mahitaji ya kikundi ili njia bora zinazofaa za kukidhi mahitaji hayo ziweze

kutumiwa. Ili kutumia mazoezi yaliyo kwenye kitabu hiki kwa ajili ya vijana wenye

uzoefu mdogo wa kusoma na kuandika, fuata kanuni na mwongozo hapo chini.

Kanuni za Msing

:

Kuwa mbunifu: unaweza kutafuta njia za kuchekesha na za kuvutia ili kutekeleza

zoezi hilo hilo au zoezi jipya kabisa kufanikisha malengo.

Shirikisha kikundi:

 Washirikishe washiriki mara nyingi iwezekanavyo kukusaidia

katika maandalizi yoyote yanayohitaji kufanyika, pamoja na kutayarisha chumba,

kuandaa zana za kazi n.k.

UTANGULIZI

Mwongozo wa Stadi za Mpango wa Maisha Tanzania 9

Tumia vielelezo vya kuona na kusikisia

 kadri iwezekanavyo. Hii ni pamoja na

mabango, picha, michoro, mifano na zana nyingine za kienyeji zitakazotajwa na

kikundi n.k.

Miongozo:

_ Tumia lugha rahisi na ya wenyeji pamoja na istilahi rahisi zinazojulikana kadri

iwezekanavyo.

_ Tumia kazi za vikundi na kuwashirikisha zaidi.

_ Waache wanakikundi wajibu maswali na watoe muhtasari kadri iwezekanavyo

kwa kutumia lugha zao za makabila na istilahi zao.

_ Tumia mifano halisi ya maisha unapojaribu kutoa hoja ya kweli.

_ Tumia vitu vya kawaida na vya kila siku kama sehemu ya nyenzo za

kufundishia pale inapowezekana kwa mfano, karatasi, makopo, vifungo, vijiti

n.k. Hakikisha kikundi kinakusanya vitu hivi pindi vikihitajika.

_ Mwulize mtu mmoja katika kikundi arudie au anakili kile ulichosema au

ulichofanya ili kuhakikisha kwamba kikundi kinaelewa.

_ Tumia vitendo vitakavyowashirikisha vijana kama vile:

· Kucheza michezo; michezo ya karata ni mizuri. Hii inaweza kuhitaji

kutayarishwa kuanzia mwanzo kabisa kutegemeana na jambo lenyewe.

Achia kikundi kisaidie kama inawezekana, kwa kuwaruhusu:

o kiainishe zoezi

o kikusanye na kukata picha

o kikate au kubandika kadi

· Kutengeneza vigandisho (picha zitengenezwazo kwa kukata vipande

vidogo vya karatasi na kuvibandika kwenye mbao au kiegemeo chochote

kigumu).

· Kutunga nyimbo na mashairi kwa kutumia taarifa za kweli. Hii inasaidia

kuzikumbuka taarifa za kweli kirahisi, hasa kama washiriki watakuwa

wametunga nyimbo zao wenyewe na mashairi yao na kukifundisha

kikundi.

_ Wahimize na kuwaruhusu wanakikundi kuchangia uzoefu wao ili waweze

kujifunza kutoka kwa kila mtu.

_ Tumia sanaa ya jadi, hadithi na methali zinazohusiana na uzoefu wa maisha ya

kujenga maadili, kufundisha na kujifunza.

_ Wahimize kwa mifano ya maonyesho pale inapowezekana. Uongozwe na

mahitaji ya kikundi.